Świadczenia dla studentów – na co możesz liczyć?
Większość zagadnień związanych z systemem przyznawania świadczeń studentom szkół wyższych (ze szczególnym uwzględnieniem stypendiów o charakterze socjalnym i motywacyjnym przyznawanych wewnątrz uczelni) regulują przepisy ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Część regulacji zaś pochodzi z przepisów o świadczeniach rodzinnych.
Możesz ubiegać się o następujące formy pomocy przyznawane przez:
1. uczelnie:
- stypendium socjalne,
- stypendium dla osób niepełnosprawnych,
- zapomogę,
- stypendium rektora,
2. inne podmioty:
- stypendium finansowane przez jednostkę samorządu terytorialnego,
- stypendium za wyniki w nauce lub w sporcie finansowane przez osobę fizyczną lub osobę prawną niebędącą państwową ani samorządową osobą prawną.
Stypendium socjalne, stypendium dla osób niepełnosprawnych i stypendium rektora są przyznawane na semestr lub na rok akademicki. Wypłacane są co miesiąc przez okres do 10 miesięcy, a gdy kształcenie trwa semestr – do 5 miesięcy. Zapomoga może być przyznana nie częściej niż 2 razy w roku akademickim.
Łączna miesięczna kwota stypendiów socjalnego i rektora nie może być wyższa niż 38% wynagrodzenia profesora (3560,60 zł).
Jeśli studiujesz równocześnie na kilku kierunkach studiów, możesz otrzymywać uczelniane świadczenia tylko na jednym, wskazanym przez Ciebie kierunku.
Uczelniane świadczenia przysługują na studiach pierwszego stopnia, studiach drugiego stopnia i jednolitych studiach magisterskich,
przez łączny okres 12 semestrów (14 semestrów – jeśli studiujesz na jednolitych studiach magisterskich, których czas trwania wynosi 11 albo 12 semestrów), bez względu na to czy w tym czasie pobierasz stypendia. W ramach tego okresu świadczenia przysługują na studiach: pierwszego stopnia – nie dłużej niż przez 9 semestrów; drugiego stopnia – nie dłużej niż przez 7 semestrów. Oznacza to, że łączny okres, w którym możesz otrzymywać świadczenia w ramach studiów – niezależnie od ich rodzaju i długości trwania, jak też uczelni, na których są odbywane – nie może przekroczyć 12 semestrów. Termin ten biegnie również wówczas, gdy jesteś na urlopie od zajęć, ale pozostajesz na studiach. Jeśli przerwiesz studia i podejmiesz je ponownie, liczenie wskazanego okresu jest kontynuowane, a nie rozpoczyna się od nowa.
Uczelniane świadczenia nie przysługują studentowi posiadającemu tytuł zawodowy magistra, magistra inżyniera albo równorzędny – niezależnie, kiedy został on uzyskany i na jakim kierunku. Prawa do tych świadczeń pozbawiona jest także osoba posiadająca tytuł zawodowy licencjata, inżyniera albo równorzędny, jeżeli ponownie podejmuje studia pierwszego stopnia. Wskazane obostrzenia dotyczą także tytułów zawodowych uzyskanych za granicą.
Uczelniane świadczenia, zakwaterowanie i wyżywienie za znaczące osiągnięcia nie przysługują studentom, którzy są jednocześnie:
- kandydatami na żołnierzy zawodowych lub żołnierzami zawodowymi, którzy podjęli studia na podstawie skierowania przez właściwy organ wojskowy i otrzymali pomoc w związku z pobieraniem nauki na podstawie przepisów o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych,
- funkcjonariuszami służb państwowych w służbie kandydackiej albo będących funkcjonariuszami służb państwowych, którzy podjęli studia na podstawie skierowania lub zgody właściwego przełożonego i otrzymali pomoc w związku z pobieraniem nauki na podstawie przepisów o służbie.
STYPENDIUM SOCJALNE
Jeśli jesteś w trudnej sytuacji materialnej, możesz otrzymać stypendium socjalne.
Uprawniającą do ubiegania się o to stypendium wysokość miesięcznego dochodu na osobę w Twojej rodzinie określi rektor w porozumieniu z samorządem studenckim.
Jeśli prowadzisz samodzielne gospodarstwo, możesz składać wnioski bez dokumentowania dochodów innych osób z Twojej rodziny.
Jeśli miesięczny dochód na osobę w Twojej rodzinie nie przekracza kwoty określonej w ustawie o pomocy społecznej, masz obowiązek przedłożenia zaświadczenia z ośrodka pomocy społecznej (lub z centrum usług społecznych) że korzystasz (lub Twoja rodzina) ze świadczeń z pomocy społecznej w roku złożenia wniosku o stypendium socjalne. Zaświadczenie to musi być aktualne, aby mogło przyczyniać się do wyjaśnienia sprawy, a co za tym idzie, stanowić dowód w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego. Jeżeli nie dołączysz takiego zaświadczenia, rektor albo komisja stypendialna lub odwoławcza komisja stypendialna ma obowiązek odmówić przyznania stypendium socjalnego.
Jeżeli Twoja rodzina nie korzysta ze świadczeń z pomocy społecznej i nie posiadasz zaświadczenia z ośrodka pomocy społecznej (lub z centrum usług społecznych) możesz otrzymać stypendium, jeśli przedstawisz dokumenty potwierdzające źródła utrzymania rodziny.
Na podstawie złożonych przez Ciebie wyjaśnień i dokumentów organ przyznający stypendium oceni w postępowaniu administracyjnym czy źródła utrzymania Twojej rodziny zostały w sposób wystarczający i wiarygodny udokumentowane
W każdym „szczególnie uzasadnionym przypadku” dopuszczalne jest przyznanie studentowi stypendium socjalnego w zwiększonej wysokości. Aby jednak uzyskać stypendium socjalne w zwiększonej wysokości, musisz spełniać kryteria do uzyskania stypendium socjalnego, nie jest to bowiem odrębne stypendium.
STYPENDIUM REKTORA
Możesz otrzymać stypendium rektora, jeśli osiągnąłeś wyróżniające wyniki w nauce, masz osiągnięcia naukowe lub artystyczne, lub osiągnięcia sportowe we współzawodnictwie co najmniej na poziomie krajowym.
Stypendium rektora przysługuje bezwzględnie studentom przyjętym na studia w roku złożenia egzaminu maturalnego, którzy są:
- laureatami olimpiady międzynarodowej albo laureatami lub finalistami olimpiady stopnia centralnego
- medalistami co najmniej współzawodnictwa sportowego o tytuł Mistrza Polski w danym sporcie
i złożyli stosowny wniosek.
Stypendium rektora przyznaje się nie więcej niż 10% studentów na określonym kierunku studiów. Jeżeli liczba studentów jest mniejsza niż 10, stypendium rektora może być przyznane 1 studentowi. Przy ustalaniu tej liczby nie uwzględnia się studentów otrzymujących stypendium rektora na pierwszy rok studiów w roku złożenia egzaminu maturalnego.
STYPENDIUM DLA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH
Stypendium dla osób niepełnosprawnych może otrzymać student posiadający jedno z orzeczeń należących do zamkniętego katalogu:
- orzeczenie o niepełnosprawności,
- orzeczenie o stopniu niepełnosprawności,
- orzeczenie o zaliczeniu do grupy inwalidów,
- orzeczenie lekarza orzecznika ZUS o całkowitej niezdolności do pracy, albo o niezdolności do samodzielnej egzystencji, albo o częściowej niezdolności do pracy,
- orzeczenie o stałej albo długotrwałej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym.
ZAPOMOGA
Zapomogę może otrzymać student, który znalazł się przejściowo w trudnej sytuacji życiowej.
Przez trudną sytuację życiową uzasadniającą przyznanie jednorazowego wsparcia finansowego w formie zapomogi należy rozumieć ogół warunków (np. materialnych, rodzinnych, społecznych, zdrowotnych), w jakich znalazła się rodzina studenta, powodujących przejściowe problemy. Przyczynami trudnego położenia życiowego studenta mogą być w szczególności choroba, niepełnosprawność lub śmierć członka rodziny, szkody spowodowane innym zdarzeniem losowym (np. pożarem, klęską żywiołową), utrata stałego źródła dochodu i in. Przyznanie zapomogi danemu studentowi nie może nastąpić częściej niż 2 razy do roku.
STYPENDIA ZEWNĘTRZNE
Stypendium za wyniki w nauce może być przyznane studentowi przez osobę fizyczną lub osobę prawną niebędącą państwową ani samorządową osobą prawną. Podmioty te mogą także przyznawać stypendium za wyniki w sporcie. Na wniosek podmiotu przyznającego stypendium minister zatwierdza zasady jego przyznawania.