Stypendia, programy i konkursy grantowe

Konstytucja dla Nauki wprowadziła szkoły doktorskie, w ramach których każdy doktorant ma zagwarantowane stypendium doktorskie. Natomiast uczestnicy studiów doktoranckich, którzy podjęli kształcenie na studiach doktoranckich przed rokiem akademickim 2019/2020, mogą uzyskiwać i pobierać do końca 2023 r. stypendium doktoranckie i jego zwiększenie na zasadach określonych w przepisach przejściowych, które zachowują dotychczasowe regulacje dotyczące m.in. zasad przyznawania i wysokości świadczenia. Młodzi naukowcy mogą aplikować do różnych konkursów grantowych oraz programów oferowanych przez Ministerstwo Nauki Szkolnictwa Wyższego lub jego agencje wykonawcze.

SZKOŁY DOKTORSKIE – STYPENDIUM DOKTORANCKIE

Stypendium w szkole doktorskiej:

przysługuje każdemu doktorantowi, który nie posiada stopnia doktora,
może być wypłacane doktorantowi łącznie nie dłużej niż przez 4 lata we wszystkich szkołach doktorskich, w jakich się kształcił,
jego wysokość wynosi co najmniej 37% wynagrodzenia profesora do miesiąca oceny śródokresowej i co najmniej 57% po przeprowadzenia tej oceny,
jego wysokość może być uzależniona od osiągnięć doktoranta (tzn. podmiot może wypłacać wyższe stypendium niż przewiduje ustawowe 37%/ 57% wynagrodzenia profesora zgodnie z przyjętymi w szkole zasadami, a także może różnicować wysokość stypendium przyznawanego doktorantom w ramach tej samej szkoły),
jego wysokość w okresie zawieszenia kształcenia ustala się w oparciu o przepisy dotyczące ustalania zasiłku macierzyńskiego (za podstawę wymiaru zasiłku rozumie się wysokość miesięcznego stypendium doktoranckiego przysługującego w dniu złożenia wniosku o zawieszenie, tj. 37% albo 57% wynagrodzenia profesora),
jest wypłacane przez podmiot prowadzący szkołę doktorską,
doktorantom z niepełnosprawnościami przysługuje zwiększenie stypendium o 30% kwoty minimalnego stypendium doktoranckiego do oceny śródokresowej.

Wysokość minimalnego zasadniczego wynagrodzenia profesora w uczelni określa minister w drodze rozporządzenia. W chwili obecnej wynosi ono 6 410 zł (brutto).

Doktorantowi, który złożył rozprawę w terminie wcześniejszym niż termin ukończenia kształcenia przewidziany w programie kształcenia, wypłaca się stypendium do dnia planowanego ukończenia kształcenia, ale nie dłużej niż przez 6 miesięcy.

Doktorant nie może być jednocześnie zatrudniony na stanowisku pracownika naukowego lub nauczyciela akademickiego, z wyjątkiem:

zatrudnienia w ramach grantu badawczego przyznanego w konkursie NAWA, NCN, NCBR lub międzynarodowym,
czasu realizacji projektu badawczego lub dydaktycznego finansowanego ze środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej lub finansowanego przez inny podmiot przyznający grant,
zatrudnienia po ocenie śródokresowej, przy czym jeżeli wymiar zatrudnienia przekracza ½ etatu, to wtedy stypendium jest zmniejszone do 40% kwoty przysługującej po ocenie śródokresowej (tj. 40% z 57% wynagrodzenia profesora),
sytuacji, gdy nie otrzymuje stypendium doktoranckiego.

Od stypendium doktoranckiego odprowadza się składki na ubezpieczenia społeczne przewidziane w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych. Doktoranci w szkołach doktorskich, którzy pobierają stypendium doktoranckie, zostają objęci obowiązkowym ubezpieczeniem emerytalnym i rentowym oraz wypadkowym. Natomiast ubezpieczenie chorobowe jest dla doktorantów dobrowolne. W przypadku ubezpieczeń zdrowotnych, podobnie jak dotychczas, doktoranci będą ubezpieczeni przez podmiot prowadzący szkołę doktorską, o ile nie mają tego ubezpieczenia z innego tytułu.

STYPENDIA DLA DOKTORANTÓW, KTÓRZY ROZPOCZĘLI STUDIA DOKTORANCKIE PRZED 2019/2020

Uczestnicy studiów doktoranckich, którzy podjęli kształcenie na studiach doktoranckich przed rokiem akademickim 2019/2020, mogą uzyskiwać i pobierać do końca 2023 r. stypendium doktoranckie i jego zwiększenie na zasadach określonych w przepisach przejściowych, które zachowują dotychczasowe regulacje dotyczące m.in. zasad przyznawania i wysokości świadczenia.

STYPENDIUM MINISTRA DLA WYBITNYCH MŁODYCH NAUKOWCÓW

Doktorant może otrzymać również stypendium ministra dla wybitnych młodych naukowców pod warunkiem, że posiada znaczące osiągnięcia naukowe i nie uzyskał stopnia doktora. Doktorant nie musi już być zatrudniony w uczelni albo instytucie, natomiast osoby do 7 lat od uzyskania stopnia doktora mogą ubiegać się o to stypendium tylko jako pracownicy. Warto zauważyć, że dla doktorantów przeznaczona będzie osobna pula środków (określona w rozporządzeniu). Stypendium przyznawane jest przez ministra na wniosek rektora, dyrektora instytutu PAN, dyrektora instytutu badawczego lub dyrektora instytutu międzynarodowego, w których prowadzona jest szkoła doktorska. Okres wypłacania stypendium nie może przekraczać 3 lat (z wyłączeniem przerw na czas urlopu macierzyńskiego i pochodnych). O to stypendium mogą ubiegać się również doktoranci, którzy rozpoczęli swoje studia przed rokiem akademickim 2019/2020.

PROGRAMY MINISTERSTWA NAUKI I SZKOLNICTWA WYŻSZEGO

Narodowy Program Rozwoju Humanistyki – celem NPRH jest zapewnienie rozwoju badań humanistycznych o zasadniczym znaczeniu dla kultury i dziedzictwa narodowego, a także wsparcie działań mających na celu upowszechnienie wyników polskich badań humanistycznych i polskiej myśli humanistycznej na świecie.
Doktoraty wdrożeniowe to szansa dla przedsiębiorców na to, by zatrudnić zdolnego naukowca, który rozwiąże technologiczny problem, z którym zmaga się firma. Doktorant (skoncentrowany na rozwiązaniu konkretnego problemu technologicznego) będzie pracował w dwóch miejscach – w przedsiębiorstwie i jednostce naukowej (uczelni, instytucie badawczym) i co miesiąc będzie otrzymywał stypendium z MNiSW. Będzie miał także dwóch opiekunów merytorycznych – jednego wskazanego przez pracodawcę, drugiego – pochodzącego z jednostki naukowej.

STYPENDIA DOKTORANCKIE WE FLORENCJI

Europejski Instytut Uniwersytecki we Florencji (The European University Institute – EUI) został założony w 1976 roku przez kraje członkowskie Wspólnot Europejskich. EUI jest międzyrządową organizacją międzynarodową, Polska stała się jej członkiem 1 stycznia 2005 r.

Głównym celem jest kształcenie studentów na poziomie doktoranckim oraz badania naukowe z zakresu nauk społecznych. Życie uczelni obfituje w seminaria, konferencje i inne wydarzenia naukowe. Częstymi gośćmi są najwybitniejsi naukowcy i politycy z całego świata. Co roku w EUI organizowana jest konferencja State of the Union, poświęcana wybranej aktualnej tematyce, otwierana zwyczajowo przez przewodniczącego Komisji Europejskiej.

Niezwykle bogata biblioteka uczelniana oferuje zbiory, ale i narzędzia do prowadzenia studiów o profilu europejskim. W EUI przechowywane są historyczne archiwa UE. Kampus obejmuje kilkanaście budynków, w większości zabytkowych, zlokalizowanych na malowniczych wzgórzach pod Florencją.

Polska przyznaje swoim doktorantom do 10 stypendiów rocznie.

Czteroletnie stypendia przyznawane są w sposób automatyczny osobom przyjętym na studia doktoranckie (aplikuje się bezpośrednio do EUI, rząd RP uczestniczy w procesie selekcji kandydatów z głosem doradczym).
Rekrutacja odbywa się corocznie w okresie listopad-styczeń, rozmowy kwalifikacyjne mają miejsce wiosną.
Kadra naukowa oraz studenci rekrutują się głównie z krajów UE.

Więcej informacji pod adresem: www.eui.eu.

NARODOWA AGENCJA WYMIANY AKADEMICKIEJ

Polskie Powroty – program adresowany jest do polskich naukowców pracujących w zagranicznych instytucjach naukowych, którzy zdobytą poza krajem wiedzę i doświadczenie chcą wykorzystać po powrocie do Polski, rozwijając własną grupę badawczą bądź włączając się w badania prowadzone w już działających zespołach naukowych.
Program im. Bekkera – celem programu jest zwiększenie mobilności międzynarodowej naukowców i nauczycieli akademickich zatrudnionych w polskich uczelniach oraz jednostkach naukowych poprzez umożliwienie im prowadzenia badań naukowych lub zajęć dydaktycznych w renomowanych zagranicznych ośrodkach na całym świecie.
Program im. Iwanowskiej – celem programu jest zwiększenie mobilności międzynarodowej doktorantów poprzez umożliwienie im prowadzenia badań naukowych lub zajęć dydaktycznych w zagranicznych ośrodkach na całym świecie. Wyjazdy trwające od 6 do 12 miesięcy przewidują pobyt w uznanych ośrodkach naukowych oraz realizację projektów badawczych wspólnie z wybitnymi naukowcami z zagranicy. O udział w programie im. Iwanowskiej mogą ubiegać się osoby fizyczne przygotowujące rozprawę doktorską bez ograniczeń w zakresie dziedziny nauki oraz sztuki.
Program im. Ulama – w ramach programu możliwe są przyjazdy, których celem jest: prowadzenie badań naukowych, w tym we współpracy z polskimi naukowcami lub grupami badawczymi; odbycie stażu podoktorskiego; pozyskanie materiałów do badań lub publikacji naukowej; prowadzenie zajęć dydaktycznych w ośrodku goszczącym. Pobyty zagranicznych naukowców w Polsce mogą trwać od 6 do 24 miesięcy, a beneficjent w ramach Programu otrzyma na czas pobytu comiesięczne stypendium w wysokości 10 000 zł oraz dodatek mobilnościowy, który pozwoli na pokrycie kosztów organizacji podróży.
Program im. Walczaka – to wspólna inicjatywa NAWA oraz Ministerstwa Zdrowia skierowana do naukowców z obszaru kardiologii, onkologii, alergologii lub chorób zakaźnych. Program umożliwia wyjazdy trwające od 3 do 6 miesięcy do najlepszych ośrodków medycznych zlokalizowanych na terenie Stanów Zjednoczonych Ameryki. Inicjatywa ta to nie tylko możliwość rozwoju zawodowego i naukowego oraz szansa na zdobycie cennego doświadczenia w naukowym środowisku międzynarodowym dla uczestników Programu, ale także w efekcie wkład w poprawę opieki medycznej w Polsce.
Wymiana bilateralna – realizacja projektów naukowych z partnerem zagranicznym stanowi bardzo ważny element umiędzynarodowienia polskiej nauki i ma kluczowe znaczenie dla rozwoju kariery naukowej badacza. NAWA zaprasza do składania wniosków w naborach na bilateralną wymianę naukowców.
CEEPUS – podstawowym celem porozumienia CEEPUS („Central European Exchange Program for University Studies”) jest wspieranie wymiany akademickiej w zakresie kształcenia oraz doskonalenia zawodowego studentów i nauczycieli akademickich. Umożliwia ono intensyfikację kontaktów między szkołami wyższymi krajów będących stronami porozumienia poprzez finansowanie mobilności akademickiej.
Program wymiany osobowej studentów i naukowców w ramach współpracy bilateralnej NAWA realizuje programy wymiany akademickiej w ramach umów bilateralnych i współpracy dwustronnej z m.in. następującymi krajami: Armenia, Białoruś, Bułgaria, Chiny, Czechy, Egipt, Grecja, Izrael, Japonia, Kazachstan, Mongolia, Rumunia, Serbia, Słowacja, Słowenia, Ukraina, Węgry, Wietnam.

Aktualnie otwarte nabory można sprawdzić na stronie NAWA.

NARODOWE CENTRUM BADAŃ I ROZWOJU

LIDER – w ramach programu Narodowe Centrum Badań i Rozwoju przyznaje środki młodym naukowcom na stworzenie i prowadzenie własnego zespołu badawczego. Dzięki wsparciu agencji wykonawczej ministra nauki i szkolnictwa wyższego wschodzące pokolenie polskiej nauki rozwija nie tylko kompetencje naukowe, ale także zarządcze.

Więcej informacji na stronie NCBR.

NARODOWE CENTRUM NAUKI

NCN cyklicznie otwiera konkursy adresowane do wszystkich naukowców. Konkursy podzielone są w następujący sposób:

OPUS – konkurs na projekty badawcze, w tym finansowanie zakupu lub wytworzenia aparatury naukowo-badawczej niezbędnej do realizacji tych projektów,
PRELUDIUM – konkurs na projekty badawcze realizowane przez osoby rozpoczynające karierę naukową nieposiadające stopnia naukowego doktora,
SONATINA – na projekty badawcze realizowane przez osoby posiadające stopień naukowy doktora, uzyskany w okresie do 3 lat przed rokiem wystąpienia z wnioskiem,
SONATA – konkurs na projekty badawcze realizowane przez osoby rozpoczynające karierę naukową posiadające stopień naukowy doktora, uzyskany w okresie od 2 do 7 lat przed rokiem wystąpienia z wnioskiem,
SONATA BIS – konkurs na projekty badawcze mające na celu powołanie nowego zespołu naukowego, realizowane przez osoby posiadające stopień naukowy lub tytuł naukowy, które uzyskały stopień naukowy doktora w okresie od 5 do 12 lat przed rokiem wystąpienia z wnioskiem,
HARMONIA – konkurs na projekty badawcze realizowane w ramach współpracy międzynarodowej,
MAESTRO – konkurs dla doświadczonych naukowców na projekty badawcze mające na celu realizację pionierskich badań naukowych, w tym interdyscyplinarnych, ważnych dla rozwoju nauki, wykraczających poza dotychczasowy stan wiedzy, których efektem mogą być odkrycia naukowe,
SYMFONIA – konkurs na międzydziedzinowe projekty badawcze realizowane przez wybitnych naukowców, przekraczające granice dyscyplin naukowych,
MINIATURA – konkurs na działanie naukowe,
ETIUDA – konkurs na stypendia doktorskie,
FUGA – konkurs na krajowe staże po uzyskaniu stopnia naukowego doktora,
TANGO – konkurs na projekty zakładające wdrażanie w praktyce gospodarczej i społecznej wyników uzyskanych w rezultacie badań podstawowych,
POLONEZ – konkurs dla naukowców przyjeżdżających z zagranicy,
BEETHOVEN CLASSIC – konkurs na polsko-niemieckie projekty badawcze z zakresu nauk humanistycznych, społecznych i o sztuce oraz wybranych dyscyplin nauk ścisłych i technicznych, realizowane przez zespoły polsko-niemieckie,
BEETHOVEN LIFE – konkurs na polsko-niemieckie projekty badawcze z zakresu nauk o życiu, realizowane przez zespoły polsko-niemieckie,
DAINA – konkurs na polsko-litewskie projekty badawcze,
UWERTURA – konkurs na staże w zagranicznych zespołach naukowych realizujących granty ERC,
SHENG – na polsko-chińskie projekty badawcze,
MOZART – na polsko-austriackie projekty badawcze.

Aktualnie otwarte nabory można sprawdzić na stronie NCN.

FUNDACJA NA RZECZ NAUKI POLSKIEJ

Co roku Fundacja na rzecz Nauki Polskiej realizuje kilka programów skierowanych do uczonych na różnym etapie kariery naukowej. Poprzez różne formy ich wsparcia fundacja stara się możliwie elastycznie reagować na najistotniejsze potrzeby środowiska naukowego. Stypendia, subsydia i granty, które oferuje fundacja, przyznawane są zawsze w trybie konkursu.

Aktualne nabory można sprawdzić na stronie Fundacji.

PROGRAMY WSPARCIA EMBC/EMBO

Europejska Konferencja Biologii Molekularnej (EMBC) jest organizacją międzyrządową, która finansuje kształcenie i kariery naukowców w dziedzinie biologii molekularnej. Program Główny EMBC powierzony został Europejskiej Organizacji Biologii Molekularnej (EMBO).

W ramach Programu Głównego realizowane są kursy, warsztaty, stypendia:

EMBO Fellowships – stypendia (aplikacja przez cały rok)
EMBO Young Investigators – program dla Młodych Naukowców (proces aplikacyjny składa się z dwóch etapów; pierwszy obejmuje wnioski wstępne zwykle do kwietnia danego roku)
EMBO Courses & Workshops – kursy i warsztaty (terminy składania: 1 marca i 1 sierpnia dla warsztatów, kursów praktycznych i kursów wykładowych uwzględniających światową mobilność planowanych na przyszły rok; 1 marca dla kursów wykładowych EMBO/ FEBS planowanych na przyszły rok)
Lecture Grants – granty na wykłady (w zależności od kategorii: wnioski przyjmowane przez cały rok w kategoriach Wykład Młodego Naukowca EMBO, Polityka Naukowa oraz Kobiety w Nauce; wnioski przyjmowane 1 lutego, 1 czerwca i 1 października w kategoriach Wykład kluczowy członka EMBO oraz Seri wykładów EMBO w ramach wymiany globalnej)
Travel Grants –granty na podróż
Gold Medal – złoty Medal (termin nominacji: 1 lutego )
Women in Science Award – Nagroda dla Kobiet w Nauce (termin nominacji: 15 października)
EMBO Installation Grants – Program Grantów Instalacyjnych (aplikacja do 15 kwietnia).

Szczegółowy opis procedur i finansowania wszystkich działań znajduje się na stronach EMBO.

Wszystkie aplikacje o finansowanie należy składać on-line bezpośrednio do EMBO.